Over de hele wereld, en ook in Suriname, valt het steeds vaker op: mensen brengen meer tijd door op hun mobiele telefoon dan in gesprek met elkaar.
Waar vroeger spontane gesprekken een normaal onderdeel waren van het dagelijks leven, lijken ze nu steeds vaker te verdwijnen.
Ik herinner me nog levendig hoe mijn ouders vroeger overal gesprekken aanknoopten.
Of ze nu bij de poli waren, op de bus stonden te wachten of een familiebijeenkomst bijwoonden, er werd gepraat, gelachen, verhalen gedeeld.
Dat soort menselijk contact was vanzelfsprekend en gaf een gevoel van verbondenheid.
Nu zijn we met de hele familie bij elkaar, maar zit iedereen op zijn of haar telefoon, soms zelfs de allerkleinsten en de ouderen.
Dat dit geen puur nostalgisch gevoel is, blijkt uit meerdere internationale studies.
Onderzoek van de Universiteit van Essex (Turkle, 2015) toont aan dat de aanwezigheid van een mobieltje – zelfs als het niet wordt gebruikt – al voldoende is om de diepgang en kwaliteit van een gesprek te verminderen.
Mensen voelen zich minder verbonden en minder gehoord, simpelweg doordat de mogelijkheid tot afleiding letterlijk op tafel ligt.
Daarnaast publiceerde de American Psychological Association een studie waaruit bleek dat intensief smartphonegebruik gepaard gaat met verhoogde gevoelens van eenzaamheid en depressie, vooral onder jongeren.
Psychologen wijzen op het fenomeen van “phubbing”, het negeren van iemand tijdens een gesprek doordat men afgeleid is door de telefoon, als een directe bedreiging voor sociale verbondenheid.
In Suriname zijn soortgelijke patronen zichtbaar. In de wachtkamer bij de dokter is het stil, behalve het tikken op schermen.
Op familiefeestjes nemen telefoons het over. Zelfs senioren, ooit de gesprekspartners bij uitstek, raken steeds meer gewend aan de digitale wereld en verliezen de interesse in hun directe omgeving.
De uitdaging van deze tijd is om opnieuw balans te vinden. Kunnen we nog echt aanwezig zijn?
Durven we het scherm neer te leggen om simpelweg een praatje te maken of te luisteren naar een verhaal?
