De wens om een dierbare na overlijden blijvend te eren, leeft diep onder de bevolking van Suriname.
Voor velen symboliseert een grafsteen die “eeuwige” verbondenheid. Toch is het in de praktijk vaak niet mogelijk om een graf permanent te behouden.
Columnist en journalist Kenneth Niekoop bracht deze kwestie opnieuw onder de aandacht en stelt in gesprek met Notizia vragen over de Surinaamse grafwet, hoe toegankelijk die informatie is en in hoeverre de wet ruimte laat voor deze emotionele behoefte.
De grafwet regelt alle zaken rond begrafenissen, grafrechten en het beheer van begraafplaatsen. Het doel is respectvolle omgang met overledenen, maar ook een efficiënt gebruik van beschikbare ruimte.
Volgens Niekoop weten veel mensen niet dat de bepalingen van deze wet openbaar zijn en terug te vinden in de Staatscourant. Hij pleit voor meer voorlichting, zodat families al vóór een overlijden weten welke mogelijkheden er zijn.
In de praktijk worden graven meestal voor een bepaalde periode uitgegeven, waarna verlenging kan worden aangevraagd.
Uitzonderingen worden gemaakt voor historische of cultureel belangrijke graven, die soms permanent bewaard blijven. De beperking in tijd heeft vooral te maken met ruimtegebrek en de noodzaak om begraafplaatsen praktisch te beheren.
Dit onderwerp raakt aan diepere vragen over hoe in Suriname met zijn diverse religies en tradities wordt omgegaan met dood en herdenking.
Binnen het christendom wordt het graf gezien als een tijdelijke rustplaats voor het lichaam, terwijl de ziel bij God verder leeft. In de islam is het graf eveneens tijdelijk, in afwachting van de Dag des Oordeels, en ligt de nadruk op eenvoud en gelijkheid in de dood.
Het hindoeïsme kent voornamelijk crematie, waarbij het lichaam wordt beschouwd als een tijdelijk omhulsel dat wordt verbrand.
Het jodendom daarentegen beschouwt het graf als permanent en onschendbaar. Binnen de Winti-traditie speelt het graf van een voorouder een heilige rol als plek van contact, bescherming en rituelen.
Deze uiteenlopende visies laten zien dat de spanning tussen wettelijke regels en emotionele of spirituele wensen groot kan zijn. Waar de wet praktische grenzen stelt, verlangen nabestaanden vaak naar een tastbare, blijvende verbinding met hun geliefden.
Niekoop benadrukt dat begrip en heldere communicatie essentieel zijn. “Voor veel mensen is een grafsteen niet zomaar een stuk steen, maar een symbool van eeuwige verbondenheid. Als dat om praktische redenen niet kan, moeten mensen begrijpen waarom,” zegt hij.
De discussie maakt duidelijk dat er geen simpele oplossing is. Toch kan een open dialoog tussen overheid, religieuze gemeenschappen en burgers bijdragen aan beleid dat zowel menselijke gevoelens respecteert als rekening houdt met de beperkte ruimte op begraafplaatsen.
Daarmee kan Suriname een weg vinden waarop emotie en realiteit in balans blijven, zonder dat de betekenis van een laatste rustplaats verloren gaat.
Sheryl Gallant is hoofdredacteur van Notizia.nl. Met haar scherpe pen en oog voor detail weet ze complexe verhalen helder over te brengen.
Ze staat bekend om haar betrokkenheid bij de actualiteit en haar vermogen om nieuws toegankelijk te maken voor een breed publiek.